Trước thềm năm mới,                               
Hội CHSTT xin kính chúc thầy cô,
mến chúc các bạn hữu và gia quyến,
một năm Mậu Tư an khang thịnh vượng

 

 

 

 

                                               

 

 

       

    

Trong một buổi tiệc Tất niên cuối năm Vy và Phong t́nh cờ được quen nhau. Hai người tṛ chuyện thân mật như đă biết nhau tự bao giờ, cũng chỉ v́ cái tên Mai Vy của nàng. Khi nghe Phong cứ lầm thầm hai chữ Mai Vy, nàng bật cười khe khẽ nói, 

- Ngày xưa Mẹ sanh Vy ra đúng vào mùa Xuân. Cây Mai trong nhà nở hoa hương thơm ngào ngạt. Ba thích nhất là hoa Mai, Mẹ lai thích Tường Vy. Để được hài ḥa, Ba đă cho vào tờ khai sanh hai chữ Mai Vy...Ba mong muốn ở vào mùa nào Vy cũng trở nên tươi vui như mùa xuân trong suốt cuộc đời.

Phong trố mắt nh́n nàng, rồi bằng một giọng trầm ấm anh bắt đầu kể chuyện hoa Mai. Vy như bị lôi cuốn hẳn vào thế giới hoa Mai của chàng...

- Trong tất cả các loại cây, kể cả cây có hoa hay không, có thể nói, Mai là loại được ưa chuộng nhất từ xưa đến nay. Tuy có thân và cành gầy guộc, hoa lại mỏng manh, hương thơm dịu dàng, nhưng bên trong Mai là cả một sự kiều dũng thanh khiết. Chính nhờ vào đặc điểm này đă giúp Mai vượt qua được mưa gió sương hạn của mùa đông để đượm hoa kết nụ khi xuân về . V́ vậy các nhà nho đă nhân cách hoá xem hoa Mai như tấm gương cho loài người về sự ḥa hợp giữa chữ Nhân và chữ Dũng.

- Mai lại nở sớm nhất trong các loại hoa xuân, nên được tôn xưng địa vị Bách Hoa Khôi. Mai được góp chung với Tùng & Trúc thành bộ tam hữu. Bắt nguồn từ sách Luận ngữ "Ích gia tam hữu: hữu trực, hữu lượng, hữu đa văn (ngày tháng, rộng lượng, hiểu biết nhiều). Người xưa ví von ba loại cây này la` ...Ngũ Sư Mai, Trương Phu Tùng, và Quan Trực. Ngoài ra Mai c̣n được kết hợp với Lan, Cúc, Trúc thành bộ tứ quư để biểu tượng cho bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông. Trong thơ văn Mai c̣n được ví von cho phẩm chất của người Quân tử.

Một trong những nhà thơ hết ḷng ưu ái loài hoa này là Nguyễn Trăi, vị khai quốc công thần của nhà Hậu Lê. Cụ đă từng giải thích lư do tại sao ḿnh yêu Mai đến thế...

Ái Mai, ái tuyết, ái duyên hà?
Ái duyên tuyết bạch, Mai phương khiết

 

Yêu Mai yêu tuyết bởi v́ đâu?
V́ tuyết trắng Mai thơm và tinh khiết

Cụ đă từng thổ lộ thú tiêu khiển trang nhă của ḿnh qua hai câu

Hái Cúc, ươm Lan, hương bén áo
T́m Mai đắp nguyệt tuyết xâm khăn

V́ vậy ma` người Trung Hoa đă t́m ṭi nghiên cứu ra được Mai có gần 250 loại khác nhau. Trong các loại này hầu hết có hoa năm cánh, nhưng cũng có loại mang đến cả trăm cánh xếp thành nhiều tầng, loại này rất hiếm có. Tuy nhiên để đơn giản hóa nhiều người chia Mai thành bốn loại, Hoàng Mai, Bạch Mai, Hồng Mai, và Thanh Mai (màu phớt xanh). Tại Việt Nam của ḿnh có hai loại đặc biệt thường được xếp riêng biệt với các loại Mai khác là Mai Tứ Quư và Song Mai.

Hớp một ngụm café, Phong tiếp tục nói,

- Mai Tứ Quư là loại có năm cánh màu vàng, được liệt vào loại hoa đỏ v́ khi tàn, các cánh hoa rơi rụng, năm đài hoa đổi sắc thành màu đỏ, úp lại ôm lấy nhụy, trông giống như nụ hoa vừa nhủ. Nhụy bên trong kết hạt, rồi hạt to dần, đầy năm đài hoa bung ra giống như hoa Mai đỏ vừa mới nở. Hạt ở giữa các cánh hoa có màu xanh khi c̣n non, và sẽ đổi sang màu đến khi già. Mai Tứ Quư c̣n được gọi là Nhị Độ Mai, tức là Mai nở hai lần, trước vàng sau đỏ. Loại Mai này được nhiều người ưa chuộng v́ hoa nở quanh năm.

Nghe Phong phân tích tới đây, Vy bỗng bật cười khúc khích. Phong quay hẳn người về phía nàng mỉm cười nheo mắt,

- Ǵ đây cô nương?..Anh nói nhiều quá phải không?

Vy cúi mặt cười cười trả lời chàng,

- Vy hơi ngạc nhiên tại sao anh nhớ dai như thế? Anh là thầy giáo hả?

Phong cười thành tiếng,

- Anh là thầy mà chỉ xin dạy một ḿnh Mai Vy!! Mà hôm nay Anh trở thành thầy giáo bất đắc dĩ chứ hả?.

Vy hơi đỏ mặt với cái nh́n hơi gần gũi của Phong. Nàng vội giục chàng,

 

 

- Phong kể tiếp đi , em muốn nghe nè..

Phong tủm tỉm cười chàng đều giọng trở lại. ...

- Song Mai là loại đặc biệt, phần nhiều có ở huyện Thanh Tŕ miền Bắc. Hoa có màu trắng. Khi hoa nở ra được kết trái thành từng đôi một. Ngoài ra có một số vẫn được liệt vào loại Mai mặc dù không cùng họ với Mai như Nhất Chi Mai, Mai Mơ & Mai Chiếu Thủy.

Nhất Chi Mai có màu đỏ hồng thường gặp ở miền Nam. Mai Mơ là loài hoa có màu trắng hồng, sau kết thành trái, mọc nhiều ở miền Bắc. Mai Chiếu Thuỷ là cây đa niên, gốc to, cành nhánh nhiều, lá mọc thành đôi, có hoa cánh nhỏ li  ti màu trắng tuyền. Hoa luôn luôn mọc hướng xuống dưới nên được gọi là Mai Chiếu Thủy và có hương thơm dịu dàng thanh khiết.


Vy say mê nghe Phong thao thao bất tuyệt. Nàng chưa biết anh chàng thuộc vào dạng nào, nhưng qua một chữ Mai mà đă ngần ấy kiến thức tuôn ra. Nàng lấy làm đắc ư lắm và bắt đầu quan sát anh chàng kỹ hơn...

Mới thoạt nh́n, qua vầng trán rộng là đôi mắt cương nghị ánh mắt sâu lóng lánh, lộ ra khuôn mặt rạng rỡ với chiếc cằm là lạ, mỗi khi cười lung linh như nét mặt chữ Điền rất đàn ông. Nụ cười rất tươi sảng khoái mắt cười đi đôi với môi mà h́nh như Vy đă có nghe ai nói qua...

Mắt đen lay láy tỏa tinh hoa
Mày ngài quắc thước tướng đa tài
Giọng nói âm ấm giọng cười thanh
Khiêng nửa sơn hà chẳng mấy khi

Thế rồi hai người trở thành đôi bạn thân thích ngay sau buổi tối hôm ấy. Vy được gặp anh thường xuyên hơn. Lần đi chơi kế, Phong lai tiếp tục kể về cây mai của chàng,

- Anh được biết thuở trước tại miền Bắc, các cụ ta trồng Mai như một thứ cây cảnh, không chưng Mai trong nhà vào dịp Tết. Ngược lại tại miền Nam hầu hết Mai được chưng trong nhà. Dù là trong chậu vẫn mang vào nhà. Phong tục này thật ŕnh rang mỗi độ xuân về.

Nghệ thuật thưởng thức Mai chắc hắn đă phát xuất từ Trung Hoa. Theo Sử sách từ đời Xuân Thu, người dân ở đất Tây Chu đă trồng Mai như một thứ cây cảnh. Dần dần người Trung Hoa xem Mai tượng trưng cho khí tiết của dân tộc và được nâng cao lên hàng Quốc Hoa. Sau đó lan dần sang các nước thuộc địa chịu sự ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa.

Mỗi khi nhắc tới miền Nam VN chúng ta sẽ mường tượng ra được, những khu vườn nằm trên quốc lộ số 1, bên kia sông Saigon không xa đô thành là mấy, như mang một vẻ khác hẳn với chốn thị thành. Nằm dọc theo sông Saigon hướng về B́nh Triệu, Lái Thiêu, Thủ Dầu Một có những khu vườn nho nhỏ xinh xinh trồng hoa kiểng bán Tết. Trong đó có những khu vườn trồng rặt những loại hoa Mai thật đẹp.

 
Khi nào có dip anh sẽ dẫn Vy tới thăm vườn Mai cho biết thật hư

Rồi không đợi cô bé trả lời, Phong tiếp tục,

- Hoa Mai với miền Nam nước Việt nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới rất thích hợp cho hoa đâm chồi nẩy lộc trong mỗi độ Xuân về. Mỗi khi nhắc tới Mai người ta nghĩ ngay tới màu vàng, tượng trưng cho sự may mắn, sự cao thượng, hiển vinh, cao sang và con h́nh dung ra được những vị Vua Chúa thời phong kiến. Màu vàng thuộc hành thổ trong ngũ hành. Thổ nằm ở vị trí trung ương, màu vàng cũng tượng trưng cho ṇi giống, màu da của dân tộc Việt. V́ vậy dân ta rất ưa chuộng Mai vàng cho những ngày đầu năm ở tại miền Nam.

Nói đến Mai trong dân gian đă chia làm mấy loại như,

Khánh Khẩu Mai: Mai trồng ở vùng Khánh Khẩu bên Tàu
Hạ Hoa Mai: Cành Mai giống cánh Sen ôm tṛn vào nhụy
Đàn Hương Mai: Mai vàng màu xám, nhiều hoa, hương thơm nồng nở sớm
Ban Khẩu Mai: Cánh hoa cong cong không nở x̣e như các loại khác
Câu Đang Mai: Hoa nhỏ không có hương thơm

 

 

Anh chàng có vẻ sành sỏi khi diễn tả cành Mai là một sự may mắn, chọn Mai là một cách để thử tài vận trong những ngày đầu năm. Khi chọn Mai, cành phải có dáng đẹp, hoặc gốc già cỗi nhu Lăo Mai. Những cành khẳng khiu trông như h́nh thể Chân quỳ, Hạc bay, Phụng Hoàng cũng được rất nhiều người chú ư đến.

Cứ mỗi lần gặp nhau Vy lại được nghe thêm một ít về hoa Mai tới nàng đă thuộc ḷng mấy câu thơ của Tản Đà với nhan đề, "Có Nhớ Ai" mà mỗi khi Phong không được gặp
Vy khoảng hơn một tháng  chàng lại

ngâm nga,

Hỡi ôi, người đẹp ta đâu?
Mưa chiều mây sớm ai hầu biết ai
Nhớ nhau suốt một đêm dài
Trước sông trắng toát hoa Mai lúc nào

Và rồi xuân hạ thu đông, bốn mùa hoa nở lần lượt tựu h́nh. Thoáng chốc họ đă đón xuân được mấy cái Tết bên nhau. Mỗi khi thấy Mai nở Phong như phấn khởi hơn lên. Mấy ngày cuối năm Phong đều rủ Vy đi chợ Tết, chợ hoa Nguyễn Huệ, Tổng Đốc Phuơng. Chàng ngắm từng cánh hoa Mai lựa chọn, nâng niu, mua về tặng cho Ba Vy. Và lần nào Ba cũng gật gù khen ngợi về mỹ thuật chọn hoa. Phong lai co' tầm nh́n sắc bén và là một tay sành điệu trong phương diện nghệ thuật chơi cây kiểng. Vào những ngày đầu xuân, Phong dành hết ba ngày Tết quanh quẩn với nàng. Đi chùa hái lộc, những đêm giao thừa thật tuyệt vời, mọi người chen chúc, mùi trầm hương, tiếng pháo nổ, tiếng xin xâm, lao xao góc trời. Phong đă lồng mấy câu thơ nhà Đường viết thành câu liển treo trên từng nhánh Mai trong nhà Vy, làm cho Ba đắc ư lắm. Mỗi khi uống trà ngắm hoa, Ba vẫn tấm tắc khen không ngớt lời,

Mỹ nhân hề! mỹ nhân
Bất trí mở vũ hề! vị triều vân
Tương tư nhất dạ Mai hoa Phát
Hốt dạo song tiền nghi thị quán

Người đẹp này người đẹp
Chẳng hay là mưa chiều hay mây sớm
Một đêm nhớ nhau hoa Mai nở
Trông thấy hoa trước của sổ ngỡ là bóng nàng

C̣n vài ngày nữa thôi một năm mới sẽ được h́nh thành. Mấy hôm nay Phong như người mộng du, chàng cứ loay hoay với bài thơ, bài nhạc của ḿnh. Dạo sau này Mai Vy cứ đ̣i chàng làm thơ cho Vy đọc. Nàng lại bắt đầu thơ thẩn rồi sao? Phong cười đắc chí với ư nghĩ này... Bước lần ra tới sau vườn, buổi sáng mặt trời chói chang, từng sợi nắng hanh vàng, chim ríu rít trên cây, từng luồng gió nhè nhẹ, chàng vươn vai hít mấy hơi thật sâu Phong cảm thấy dễ chịu làm sao. Đưa nhẹ mấy hơi thuốc trên môi, đôi mắt chàng chầm chậm tới cội Mai vàng. H́nh bóng Mai Vy lại song song với cội hoa mà chàng vẫn ưa thích nhất...

Đêm 29 Tết như thường lệ Vy sửa soạn chờ Phong tới cùng nhau đi chợ hoa. Nàng đă xong từ lâu vẫn chưa thấy tiếng xe của anh chàng. Vy lần ra balcon trên lầu ngắm mây trôi, buổi chiều thật êm đềm từng cụm mây nho nhỏ xanh lơ, trời trong vắt. Mùi Hoàng Lan thoang thoảng màu vàng óng ả. Phong rất thích màu hoa vàng. Thỉnh thoảng chàng vẫn thích gọi Vy là Mai Vàng không hiểu tại sao? nàng có hỏi vài lần, nhưng anh chàng
chỉ hóm hỉnh, vuốt nhẹ

 

trên cánh mũi của Vy cười bâng quơ...

Sau mấy giờ trong chợ hoa tha hồ ngắm cho thỏa thích, cuối cùng Phong đă trở về tay không, không một nhánh hoa như mọi năm. Chàng vẫn thích lựa một cánh về nhà cho ḿnh. Vy hơi ngạc nhiên măi tới khi xe ngừng lại ở cổng trường Duy Tân. Ngồi vào bàn chàng gọi kem dừa cho Vy và một cốc cafe cho chàng.

Buổi tối cuối năm thật nhộn nhịp. Con đường Duy Tân cây cao bóng mát, mấy dăy cafe ghế ngồi san sát mặt đường với mấy dây Băng Lang hoa nho nhỏ tim tím rơi dọc theo hành lang trên tường thơ mộng làm sao..màu hoa mà Vy vẫn thường ưa thích. Im lặng không biết bao lâu, Vy được dịp ngắm nh́n toàn diện khuôn mặt Phong ẩn hiện dưới ánh đèn đêm. Mấy năm quen nhau Phong đă dẫn nàng đi dự nhiều lần trong những buổi tiệc ở công ty của chàng. Vy thường trố mắt nh́n chàng mỗi khi Phong đứng trước dám đông diễn giải một vấn đề ǵ, diễn dịch một cách trôi chảy, khúc chiết pha lẫn chút phong thái uyên bác khác thường. Đột nhiên nàng hỏi,

- Phong ơi, chợ Tết đêm nay anh không thích nhành Mai nào sao?

Phong b́nh thản nhặt chiếc lá rơi trên sân màu xanh tươi thắm, hí hoáy viết tên hai đứa. Nhấp thêm mấy ngụm cafe Phong từ từ nh́n thật lâu vào mặt Vy anh nhè nhẹ nắm bàn tay nàng...Cái cảm giác dịu dàng ấm áp lan tỏa khắp đâu đây...

Phong vẫn im lặng nh́n vào khoảng không. Ánh đèn đường đă rực sáng hơn, xe cộ mỗi lúc một thưa dần. Phong bất chợt hỏi,

- Bài nhạc của Vy xong chưa? cho anh nghe được không?
- Không cho anh nghe đâu!

Vy trả lời nhanh ...nàng vẫn cười cười cúi mặt,

- Muốn chọc quê người ta hả? Anh muốn cười người ta phải không?

Trong màn đêm tiếng cười của Phong bật ra thật lớn!!! Vy có lối nói chuyện mà ai mới trông quá cũng tưởng nàng là con nít ...một thứ con nít lạ lùng !!!

Vẫn tay trong tay Phong nhẹ nhàng nói,

- Mấy năm gần đây anh đă khai phá ra được nét rung động bất ngờ của trái tim, biết yêu thương màu sắc sống động trong vũ trụ và nhân sinh. Mà trong đó cành Mai vàng đă chiếm được hầu hết cảm xúc xao xuyến..một loại hoa biết nói, rất xinh xắn ...em có biết không Mai Vy của anh?

Vy cảm thấy hơi bối rối ...một thứ bối rối da diết trong vô vàn. Vâng, hoa Mai đang nở trên khắp mọi nơi, uyển chuyển trong gió, thướt tha phiêu bồng trải dài, trải rộng cả thời gian và không gian. H́nh như hoa đang ngây ngất trong ḷng nàng từ bao giờ. Ngoài kia trên ṿm trời đầy dẫy những v́ tinh tú. Nhưng Vy không tha thiết đâu, v́ em biết chắc..sẽ không có v́ tinh tú nào..lóng lánh bằng đôi mắt anh...

Vạn vật như tươi sáng hẳn lên.
Tâm thức chuyển động ḥa lẫn sắc màu ..
Hương hoa hương ḷng .. hương xuân đang bàng bạc lối về ...

Phượng Vỹ




 

 

Báo Xuân Mục Lục           Nét Bút Xuân Mơ                                                            Hội CHS TT